ابویعقوب اسحاق بن سلیمان هاشمی عباسیابویعقوب اسحاق بن سلیمان هاشمی عباسی (زنده در ۱۷۹ هـ)، فردی بانفوذ و صاحب منصب و از جانب خلفای عباسی امارت و حکومت برخی از سرزمین‌های اسلامی از جمله مدینه، بصره، مصر، هند، مکران و حمص را بر عهده داشته است. ۱ - فعالیتهابه نوشته خطیب بغدادی، ابویعقوب اسحاق بن سلیمان بن علی بن عبداللّه بن عباس هاشمی عباسی، از افراد ذی نفوذ و صاحب منصب بود و مدتی از جانب خلفای عباسی امارت و حکومت برخی از سرزمین‌های اسلامی را بر عهده داشت از جمله طبری در تاریخ خود به امارت و زمامداری وی از جانب هارون الرشید (خلافت ۱۷۰-۱۹۳ هـ) و محمد امین (خلافت ۱۹۳-۱۹۸ هـ) بر مدینه، بصره، مصر، هند، مکران و حمص اشاره کرده و خطیب بغدادی نیز او را حاکم ارمنستان در زمان امین دانسته است. اتابکی می‌نویسد: ولایت هاشمی بر مصر یک سال و اندی بیشتر دوام نیاورد و چون به افزودن مالیات و خراج از زارعان و کشاورزان اقدام کرد، با مخالفت سخت و فراگیر آنان روبه‌رو شد و حتی به جنگ و درگیری منجر گردید و عده‌ای نیز به قتل رسیدند. هنگامی که گزارش این ماجرا به هارون رسید، بر وی گران آمد و بلافاصله اسحاق را از امارت برکنار، و هرثمة بن اعین را به جای وی برگزید. این واقعه به سال ۱۷۸ هـ رخ داد. علاوه بر عرصه سیاسی و زمامداری، از گزارش ابن‌ندیم استفاده می‌شود که وی سرپرستی گروهی از مترجمان را بر عهده داشته که منکه هندی از آن جمله است و کتاب اسماء عقاقیر الهند را برای اسحاق تفسیر و تشریح کرده است. ۲ - آثاراسحاق بن سلیمان، دارای تالیفی به نام التاریخ و السیر بود. [۱۰]
مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۱، ص۱۵.
به نوشته سزگین، این کتاب یکی از مصادر اصلی کتاب بغداد تالیف احمد بن ابی‌طاهر طیفور (م ۲۸۰ هـ) بوده است. [۱۱]
سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۱۳۶.
۳ - تاریخ وفاتتاریخ دقیق وفات اسحاق بن سلیمان معلوم نیست، اما بر پایه گزارش ابن‌سعد، در سال ۱۷۹ هـ در قید حیات بوده و بر جنازه حماد بن زید بن درهم نماز خوانده است. ۴ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. ۵ - پانویس۶ - منبعپژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۱۷۳، برگرفته از مقاله «ابویعقوب اسحاق بن سلیمان هاشمی عباسی». رده‌های این صفحه : حاکمان ارمنستان | حاکمان بصره | حاکمان حمص | حاکمان مدینه | حاکمان مصر | حاکمان هند | کارگزاران خلفای عباسی
|